براساس قوانین و آییننامه سازمان نظام پزشکی انتشار هر گونه دادهای از پرونده سلامتی بیماران توسط پزشکانی که عضو این سازمان هستند ممنوع است. این اطلاعات میتواند شامل تصاویر خصوصی و برهنه از بیماران، سابقه پزشکی، آزمایشات، داروها و روشهای درمانی آنها باشد.
به گزارش مزایده مناقصه پزشک بلاگرها بلای جان اسرار بیماران شدهاند. بسیاری از پزشکان زیبایی و متخصصان دیگر با نشان دادن چهره بیماران که برای جراحی زیبایی، لاغری و رفع نواقص فیزیکی و جسمی خود به آنها مراجعه کردهاند، در صفحات مجازی به دنبال بازاریابی و اصطلاحاً مارکتینگ هستند. این امر سبب شده است در مواردی با بیاخلاقی و ایجاد نا امنی روانی و ذهنی برای بیماران، اطلاعات آنها به راحتی در اختیار کاربران فضای مجازی قرار گیرد و متاسفانه نظارت درخور توجهی در این خصوص نمیشود.
«پزشک بلاگری» پدیده نوظهور
به نقل از شهروند این روزها شاهد صفحاتی در فضای مجازی هستیم که هیچ رنگ و بویی از قید و بند ندارند، به راحتی اخلاق پزشکی را زیر پا میگذارند و حریم بیماران را نقض میکنند.
این پدیده نوظهور «پزشک بلاگری» نام دارد که که در سالهای اخیر همراه با اوج گرفتن محبوبیت اینستاگرام در کشور، در میان پزشکان و درمواقعی کادر سلامت نیز رواج یافت و هر روز بیشتر از دیروز شاهد این صفحات هستیم.
با توجه به آسیبهایی که «پزشک بلاگری» با خارج شدن از اصول حفظ اسرار بیماران و به خطر انداختن حریم شخصیشان به جامعه وارد می کنند روزنامه شهروند ابعاد مختلف این آسیب را بررسی کرده است.
حقوق بیماران در منشور اخلاق پزشکی
در این خصوص بابک شکارچی، معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام پزشکی، به «شهروند» گفته است: «ماده اول منشور حقوق بیماران تأکید دارد که کلیه پزشکان عضو سازمان نظام پزشکی موظف به حفظ حریم خصوصی بیمار هستند و باید اطلاعات بیمار را محرمانه نگهدارند. این اطلاعات ک شامل هر گونه داده حساس و غیرحساسی است که به اشکال مختلف در مراحل تشخیصی و درمانی جمع آوری شده و تنها میتواند در اختیار پزشکان و افرادی قرار گیرد که در روند درمان نقش دارند و موثرند.
تبلیغات پزشکی در فضای مجازی نقض حریم خصوصی بیمار
ارائه هر گونه اطلاعاتی از پرونده پزشکی بیمار ممنوع است و انتشار این اطلاعات به کسانی غیر از پزشکان و افراد مرتبط با روند درمان؛ تنها با استعلام و درخواست رسمی دادگاه امکان پذیر است.
شکارچی گفت تبلیغات پزشکان در فضای مجازی ناقض حریم خصوصی بیماران است و در ادامه افزود: «در زمینه تبلیغات پزشکان زیبایی وضعیت بدی حاکم است و پزشکان با عکس گرفتن از قبل و بعد عملهای جراحی خود و انتشار در صفحات مجازیشان موجب هنجار شکنی و نقض حقوق بیماران میشوند. در بعضی از تصاویر حتی چهره بیمار نیز مشخص است و حتی اگر با رضایت بیمار نیز عکسی منتشر شود باز هم هنجار شکنی و خلاف عرف جامعه و همینطور حریم شخصی بیمار است.»
معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام پزشکی توضیح داد: «تعداد این پزشکان بلاگر کم است اما همین تعداد محدود هم مانند یک لکه سیاه روی پیشانی دیده میشود و آزاردهنده است.»
ساز و کار سازمان نظام پزشکی در حفظ حریم خصوصی
همچنین این پزشک متخصص ادامه میدهد: «سازمان نظام پزشکی در حیطه وظایفی که دارد تمام سازوکارهای حفظ حریم خصوصی را پیشبینی کرده است. مثل اینکه پزشکان تا کجا میتوانند ورود داشته باشند و تا چه حدی میتوانند از اطلاعات بیمار استفاده کنند؟ همهچیز درواقع مشخص است، اما لازم است بین همکاران نظام پزشکی، وزارت بهداشت و قوه قضاییه هماهنگی صورت بگیرد تا تعداد کمی از همکاران ما که این الزامات را رعایت نمیکنند، ملزم شوند از حریم خصوصی بیماران سوءاستفاده نکنند. با این حال نباید از فراموش کرد که جامعه پزشکی در حفظِ اصلِ رازداری، تعهد و رعایت اخلاقحرفهای پایدار بوده و همواره مدافع حقوق بیماران است و اگر عده ای اندک قوانین را رعایت نکرده و تخلف میکنند، نباید آن را به کل جامعه پزشکی تعمیم داد»
راز داری بنیان رابطه بیمار و پزشک
بنیان رابطه بیمار و پزشک بر پایه رازداری است. در صورتی که بیمار نتواند به پزشک خود اعتماد کند و به راز داری او مطمئن نباشد، نمیتواند مشکلات جسمی خود را به صورت واضح و دقیق در میان بگذارد. بنابراین در روند درمان و رفع بیماری نیز مشکلات جدی ایجاد خواهد شد.
ماده 684 قانون مجازات اسلامی
حفظ کرامت انسانی و اسرار آنها به قدری مهم است که برای افشای آن نیز مجازاتی در نظر گرفته شده است.
بر اساس ماده 648 قانون مجازات اسلامی، مجازات پزشکان، ماماها و حتی داروسازانی که اسرار بیماران را فاش کردهاند از سه ماه و یک روز تا یک سال حبس خواهد بود و یک میلیون پانصد هزار تا 6 میلیون تومان هم جزای نقدی در نظر گرفته شده است.
این مجازات نه تنها کادر درمان بلکه هر کس که در شغل خود اسرار مراجعهکنندگانش را منتشر کند نیز شامل می شود مثل وکلا، قضات و … . ضمن اینکه نقض رازداری علاوه بر اینکه غیر اخلاقی است یک تخلف انتظامی هم شمرده می شود.
بیمار میتواند علیه کسانی که اسرار سلامتیاش را منتشر کردهاند شکایت کند و در دادسرای انتظامی نظام پزشکی و هیأتهای بدوی تجدید نظر و انتظامی نظام پزشکی پرونده تشکیل دهد.
نقض حقوق بیمار تخلف است
تفاوتی ندارد حقوق بیمار در چه فضایی نقض شده باشد چه در فضای مجازی چه در فضای حقیقی از سوی قانونگذار با متخلف برخورد شده و فرد خاطی مجازات میشود. در همین خصوص رئیس اندیشکده بینالمللی کرامت انسانیت، اسرار بیماران را حقالناس میداند و تاکید میکند هیچ کس حق ندارد بدون اجازه فرد یا اولیای قانونی کودک، تصاویر و اسرار بیمار را منتشر کند.
چه مطلب عالی
👍🏻👍🏻