شرکت در مناقصات فرصت بزرگی برای توسعه کسبوکار است، اما چند اشتباه رایج ساده میتوانند باعث شوند فرصتهای ارزشمند را از دست بدهید. در ادامه با پنج خطای رایج مناقصات آشنا شوید که باید از آنها پرهیز کنید:
۱. ارائه ناقص مدارک
شاید باور نکنید اما در میان اشتباهات متداول مناقصات، ارائه ناقص مدارک را می توان به عنوان پرتکرارترین اشتباه رایج در مناقصات، دانست. گاهی شرکتکنندهها تصور میکنند یک مدرک خاص چندان مهم نیست یا به دلیل کمبود زمان، بخشی از فرمها را ناقص یا ناتمام ارسال میکنند. اما باید توجه داشت که بسیاری از کارفرمایان، حتی در صورت کوچکترین نقص، پیشنهاد را از فرآیند بررسی فنی و مالی خارج میکنند.
در اسناد مناقصه، معمولاً لیستی از مدارک مورد نیاز (مثل گواهی صلاحیت، سوابق کاری، فرم ارزیابی، ضمانتنامه شرکت در مناقصه و…) مشخص شده است. نادیده گرفتن حتی یکی از این موارد – مثلاً امضای ناقص، عدم مهر شرکت، یا فرستادن نسخه اشتباه یک مدرک – میتواند کل زحمت تیم فنی و مالی را بیاثر کند.
معمولاً اسناد مناقصه شامل لیست مشخصی از مدارک لازم هستند، مثل:
فرم پیشنهاد قیمت
گواهی صلاحیت پیمانکاری
سوابق کاری مرتبط
ضمانتنامه شرکت در مناقصه
اساسنامه شرکت
مدارک هویتی مدیرعامل یا هیئتمدیره
اگر حتی یکی از این موارد ارائه نشود، یا ناقص باشد (مثلاً بدون امضا، بدون مهر، یا با اشتباه نگارشی)، کارفرما میتواند بدون بررسی سایر جوانب، پیشنهاد شما را رد کند.
📌 نکته کلیدی: همیشه پیش از ارسال نهایی، از یک چکلیست استفاده کنید و ترجیحاً شخصی غیر از نویسنده اصلی مدارک، یکبار دیگر تمام فرمها و ضمائم را مرور کند.
۲. عدم تطابق با شرایط مناقصه
گاهی برخی شرکتها صرفاً برای آزمودن شانس یا گسترش بازار، در مناقصهای شرکت میکنند که الزامات آن را ندارند. اما هر مناقصه دارای شرایطی است که در اسناد آن بهوضوح آمده، مانند:
حداقل سابقه اجرایی در پروژههای مشابه
توان مالی خاص (صورتهای مالی تأییدشده)
تجهیزات و ماشینآلات لازم
نیروی انسانی متخصص و معرفیشده
اگر شرایط احراز صلاحیت در مناقصات از جمله مناقصات ستاد ایران را نداشته باشید، حتی با پیشنهاد قیمتی مناسب هم رد خواهید شد.
✅ راهکار: پیش از تصمیم به شرکت، با دقت شرایط عمومی و اختصاصی مناقصه را بررسی کنید و مطمئن شوید تواناییهای شرکت شما منطبق با آنهاست.
۳. قیمتگذاری غیرواقعی
تعیین قیمت نهایی یکی از حساسترین بخشهای شرکت در مناقصه است. پیشنهاد خیلی بالا ممکن است از نظر اقتصادی توجیه نداشته باشد و پیشنهاد بیش از حد پایین نیز باعث بیاعتمادی کارفرما شود.
پیشنهاد پایین ممکن است نشاندهنده:
ناآگاهی از ابعاد پروژه
ناتوانی در تأمین منابع
قصد اجرای پروژه با کیفیت پایین
باشد که همه آنها موجب نگرانی کارفرما خواهند شد.بنابراین با علم به ابعاد پروژه از این اشتباه رایج مناقصات دوری کنید.
✅ راهکار: با بررسی دقیق نقشهها، شرح خدمات، هزینههای سربار و نرخ سود، قیمتگذاری واقعی و رقابتی انجام دهید.
۴. ارسال دیرهنگام پیشنهاد
فرستادن پیشنهاد حتی چند دقیقه بعد از زمان مقرر، میتواند باعث رد آن شود. گاهی شرکتها بهدلیل آمادهسازی دقیقه نودی یا اختلال در سیستم ارسال، موفق به ثبت بهموقع پیشنهاد نمیشوند.
✅ راهکار: همیشه چند ساعت یا حتی یک روز زودتر مدارک نهایی را آماده و ارسال کنید و از صحت رسیدن آن اطمینان حاصل کنید. در مناقصههای آنلاین نیز، از قطع بودن اینترنت یا مشکلات فنی جلوگیری کنید تا بتوانید از این اشتباه رایج در مناقصه در امان باشید.
۵. بیتوجهی به اسناد فنی
فرستادن پیشنهاد حتی چند دقیقه بعد از زمان مقرر، میتواند باعث رد آن شود. یک اشتباه رایج این است که گاهی شرکتها بهدلیل آمادهسازی دقیقه نودی یا اختلال در سیستم ارسال، موفق به ثبت بهموقع پیشنهاد نمیشوند.
✅ راهکار: همیشه چند ساعت یا حتی یک روز زودتر مدارک نهایی را آماده و ارسال کنید و از صحت رسیدن آن اطمینان حاصل کنید. در مناقصههای آنلاین نیز، از قطع بودن اینترنت یا مشکلات فنی جلوگیری کنید.
جمعبندی 5 اشتباه رایج در مناقصات
برنده شدن در مناقصه فقط به قیمت پایین بستگی ندارد. رعایت دقیق نکات فنی، اداری و زمانی تأثیر زیادی در موفقیت شما دارد. با جلوگیری از این ۵ اشتباه رایج اما بحرانی، میتوانید شانس برنده شدن خود را افزایش دهید و پروژههای ارزشمند را از آن خود کنید.