صنعت پتروشیمی

1402/08/20

شایسته شکری

لینک کوتاه آگهی

به گزارش مزایده و مناقصه، پتروشیمی بخشی از صنایع شیمیایی است که فراورده‌های شیمیایی را از نفت یا گاز طبیعی تولید می‌کند.

البته برخی از ترکیبات شیمیایی ساخته‌شده از نفت و گاز از سایر سوخت‌های فسیلی مانند زغال سنگ یا منابع تجدید پذیر مانند ذرت، میوه خرما یا نیشکر نیز به‌دست می‌آیند.

امروزه فراورده‌های نفتی علاوه بر مصرف در زمینه سوخت وسایل نقلیه، روغن موتور و غیره در تهیه بسیاری از قطعات مورد نیاز ساخت وسائل نقلیه، نقش ارزنده‌ای دارد. فراورده‌های نفتی در تهیه سوخت موشک های هدایت کننده، فضانوردها و ماهواره‌ها و حتی در ساخت بسیاری از قطعات داخلی آن‌ها کاربرد اساسی دارد. مادهٔ اولیهٔ بیشتر داروها و حتی آنتی‌بیوتیک‌ها از ترکیبات نفتی مشتق می‌شود.

در سال 1918 نخستین محصولات پتروشیمی ساخته شد این زمان در ایران مقارن است با آخرین سال های سلسله قاجار،جنگ جهانی دوم با همه فجایعی که در پی داشت سبب رونق و توسعه صنایع شیمیایی وصنعت جدید پتروشیمی شد و رشد آن از خیلی صنایع پیشی گرفت آشکار است که در این میان سخنی از پتروشیمی در ایران نیست.

تاریخچه شرکت‌های پتروشیمی در ایران

گسترش شرکت ملی صنایع پتروشیمی که توسعه صنعت را شامل می شد در قالب سه برنامه عمرانی در سال های ۱۳۴۲ تا ۱۳۶۵ خورشیدی در ایران اجرا شد.

حاصل آن تامین نیاز داخلی به کودهای شیمیایی و مواد پایه پتروشیمیایی و شیمیایی و احداث مجتمع‌‌های پتروشیمی متعدد از جمله بندرامام که به ایران ـ ژاپن معروف شد، فارابی (ایران نیپون)، خارک، پازارگاد، کربن اهواز(ایران)، رازی (شاهپور) و طرح های توسعه پتروشیمی شیراز بود.

پتروشیمی غدیر، پتروشیمی مروارید، پتروشیمی خرم آباد و… از پتروشیمی‌های فعال در ایران هستند.

محصولات صنایع پتروشیمی ایران

محصولات عمده‌ای که توسط واحدهای صنایع پتروشیمی ایران تولید می‌شوند عمدتاً عبارتند از:

کودهای شیمیایی، اوره، فسفات دی‌آمونیم، کودهای مخلوط نیترات آمونیم، مواد اولیه پلاستیک، پی ـ وی ـ سی و دی ـ او ـ پی، مواد شیمیایی نظیر اسید سولفوریک، اسید کلریدریک، آمونیاک، گوگرد، دوده و

با این حال، این محصولات در مقایسه با ده‌ها هزار مشتقی که از نفت و گازهای طبیعی به کمک تکنولوژی پیشرفته پتروشیمیایی بدست می‌آید، بسیار اندک بوده، نشان می‌دهد که همت و تلاش بیشتری در این زمینه باید بکار برد تا به واقعیت نزدیکتر شد

تعدادی از بزرگترین پتروشیمی‌های ایران

امروزه پتروشیمی به‌ عنوان مهم‌ترین و تأثیرگذارترین صنعت در ایران، دارای رتبه اول صادرات غیر نفتی شناخته می‌شود که تعداد زیادی شغل در کشور ایجاد کرده است. ایران به عنوان یکی از بزرگترین قطب‌های پتروشیمی در قاره به شمار می‌رود. طبق آمار منتشر شده از شرکت ملی صنایع پتروشیمی کشور، شرکت‌های پتروشیمی تا پایان فصل پاییز حدود ۹ میلیارد دلار به سامانه نیما واریز کرده‌اند که بخش قابل توجهی از درآمد سرانه کشور را شامل می‌شود. در واقع این شرکت‌ها با تولید محصولات پرکاربرد از منابع نفت و گاز و صادرات، ارزش افزوده بسیار زیادی برای کشور تولید می‌کنند. از جمله مهمترین بخش‌های صنعت پتروشیمی می‌توان الفین و محصولات پلاستیکی را نام برد.

صنعت پتروشیمی انرژی فسیلی را به عنوان سوخت و خوراک استفاده می‌کند و سهمیه ۱۵ درصدی در مصرف این انرژی را دارد. با وجود پدید آمدن انرژی‌های جدید، همچنان انرژی فسیلی نقش اصلی را به عنوان انرژی مصرفی در دنیا ایفا می‌کند. با توجه به موانع موجود برای صنعت پتروشیمی، این صنعت نمی‌تواند از تمام ظرفیت تولید خود استفاده کند؛ زیرا این صنعت از کمبود خوراک به عنوان اصلی‌ترین مانع برای این شرکت‌ها رنج می‌برد.

در حال حاضر ۶۸ مجتمع پتروشیمی در کشور در حال فعالیت هستند و ۷۰ طرح توسعه‌ای جدید نیز برای این صنعت تعریف شده است. این پتروشیمی‌ها دارای ظرفیت تولید ۹۰ میلیون تن هستند که طبق پیشبینی‌ها ظرفیت تولید آن‌ها طبق اهداف بلند مدت کشور تا ۱۰ سال آینده به ۲۰۰ میلیون تن می‌رسند. در نتیجه با این میزان تولید افتخار آفرینی بزرگی برای کشور شاهد خواهیم بود.

شرکت پتروشیمی ‌امیرکبیر

توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای سرعت بخشیدن به فعالیت‌های اجرایی طرح‌های توسعه صنایع پتروشیمی و استفاده از صنایع داخلی و خارجی تأسیس گردید.

این شرکت در سال ۷۷ به عنوان مجری طرح الفین ششم انتخاب شد. از محصولات مهم این شرکت می‌توان پلی‌اتیلن سبک، پلی‌اتیلن سنگین و پلی‌اتیلن سبک خطی را نام برد.از افتخارات این شرکت می‌توان به ساخت راکتور تبدیل اتیلن در واحد الفین، ساخت راکتور

های پلی‌اتیلن سنگین و ساخت کوره‌های واحد الفین اشاره کرد.

شرکت پلیمر آریا ساسول

این شرکت پس از درخواست شرکت ساسول از آفریقای جنوبی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های طرح الفین نهم، طی توافق نامه‌ای بین شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت ساسول آفریقای جنوبی(شعبه آلمان) تأسیس گردید. بر اساس این توافق نامه واحد الفین و دو واحد پلی‌اتیلن متوسط و سنگین و پلی‌اتیلن سبک، از شرکت پتروشیمی پارس جدا شدند و به عنوان بخش‌های مستقل شرکت آریاساسول شروع به کار کردند.

از جمله کاربرد‌های اصلی محصولات این شرکت می‌توان موارد زیر را نام برد:

1-اتیلن با کاربرد خوراک واحدهای پلیمری

2-پلی اتیلن سبک با کاربرد فیلم، کیسه، ظروف، پوشش کابل و قطعات صنعتی

3-پلی اتیلن سنگین و متوسط با کاربرد لوازم خانگی، فیلم، ظروف قطعات صنعتی، لوله، بطری‌های پلاستیکی

شرکت پتروشیمی بندر امام

پتروشیمی بندر امام با مساحت ۲۷۰ هکتار و در فاصله ۸۴ کیلومتری شرق آبادان در شهرستان ماهشهر قرار دارد.

این مکان به دلیل دسترسی آسان به سوخت و مواد اولیه، استفاده از امکانات جاده‌ای، خوراک، شبکه راه آهن و حمل و نقل دریایی، وجود فرودگاه، دسترسی به آب مورد نیاز برای شرکت انتخاب گردید.

شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی

مدیریت طرح پروژه تولید پلی آلومنیوم کلرایدجامد، شرکت پتروشیمی ارومیه را ببر عهده دارد.

محل احداث این پروژه در زمینی به مساحن 13500 متر مربع در استان آذربایجان غربی و سایت پتروشیمی ارومیه می باشد

مدیریت طرح این پروژه در بهمن ماه سال 1401 بعد از شش ماه از شروع آن به شرکت پیدمکو واگذار شد

ظرفیت کل تولید پلی کربنات تحت لیسانس 23000 تن در ستال است.

شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی، مدیریت طرح مگا پروژه الفین شامل دوفاز و در دو زمین مجزا و در فاز دو منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در عسلویه را برعهده دارد

مگا پروژه هرمز خلیج فارس شامل طرح‌های الفین، پلی اتیلن سنگین و سبک، پلی پروپیلن و بوتادین است. این طرح در فاز 2 عسلویه و با کارفرمایی شرکت پتروشیمی هرمز خلیج فارس در دست اجراست. مهندسی اصولی از آذر 1399 آغاز و در سال 1400 به پایان رسید.

احداث واحد الفین نیز از آذر سال 1400 منعقد و هم‌اکنون پیمانکارفرعی ساختمان و نصب در حال تجهیز کارگاه می باشد. پیش‌بینی می‌شود این طرح در آذر ماه 1404به بهره‌برداری برسد. سالانه یک میلیون تن اتان و 1 میلیون و 200 هزار تن بوتان خوراک برای این طرح درنظرگرفته شده است. محصولات واحد الفین شامل: اتیلن، پروپیلن ، بنزین پیرولیز و محصولات نهایی شامل: پلی اتیلن سنگین و سبک و سبک خطی جمعاً 1 میلیون و 200 هزار تن ، پلی پروپیلن 300 هزار تن ، بنزین پیرولیز 115 هزار تن و بوتادین 66 هزار تن در سال خواهد بود

تعدادی از پروژه های در حال احداث سال 1402

پروژه متانول در مجتمع پتروشیمی دنا

واحد: متانول

ظرفیت پروژه: 1,650,000 تن در سال با درصد پیشرفت 80 % سال راه اندازی 1402

مجتمع پتروشیمی سرمایه گذاری سیراف انرژی

واحد:گاز سنتر

ظرفیت پروژه: 1,650,000 تن در سال با درصد پیشرفت 48% سال راه اندازی 1402

مجتمع پتروشیمی آپادانا خلیج فارس

ظرفیت پروژه: با درصد پیشرفت 80% سال راه اندازی 1,732,500 تن در سال 1402

مجتمع پتروشیمی سبلان

واحد:متانول

ظرفیت پروژه: 1,650,000 تن در سال با 97%درصد پیشرفت در سال 1402

مجتمع پتروشیمی سرمایه گذاری سیراف انرژی واحد متانول

ظرفیت پروژه: 1,650,000 تن در سال با 47% درصد پیشرفت در سال 1402

مجتمع پتروشیمی آپادانا خلیج فارس

واحد: گاز سنتز

ظرفیت پروژه: 1,732,500 تن در سال با 80%پیشرفت در سال 1402

تعدادی از پروژه های در حال احداث برای سال 1404

مجتمع پتروشیمی کیان

واحد: هیدروژناسیون بنزین پیرولیز

ظرفیت پروژه: 295,000 تن در سال با 19% پیشرفت در سال 1404

مجتمع پتروشیمی کیان

واحد: بوتادین

ظرفیت پروژه: 310,000 تن در سال با پیشرفت 19%در سال 1404

تعدادی از پروژه های در حال احداث برای سال 1405

مجتمع صنایع پتروشیمی دهلران سپهر واحد:الفین

ظرفیت پروژه: 860,000 تن در سال با 10 درصد پیشرفت در سال 1405

مجتمع صنایع پتروشیمی مسجدسلیمان واحد: اوره

ظرفیت پروژه: 1,075,000 تن در سال با 30% پیشرفت در سال 1405

مجتمع پتروشیمی فیروزآباد واحد الفین

ظرفیت پروژه: 1,090,000 تن در سال با 20% پیشرفت در سال 1405

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اعلام خبر افزوده شدن ۱۲ مجتمع تازه پتروشیمی به واحدهای پتروشیمی کشور در سال ۱۴۰۲، گفت: ۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه در گردش واحدهای تکمیلی از طریق فروش اعتباری تأمین شده است.

افزود: انتظار می‌رود امسال با همت بالای همه صنعتگران صنعت پتروشیمی همسو با سیاست‌های مقام معظم رهبری به‌منظور مهار تورم و رشد تولید، به طور میانگین هر ماه یک طرح پتروشیمی به تولید برسد.

معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی ادامه داد: این خبر بسیار مطلوبی برای این صنعت است، چراکه بهره‌برداری از طرح افزون بر اشتغال پایدار، تولید ملی را افزایش می‌دهد و به دنبال تولید محصولات بالادستی و میانی پتروشیمی، صنایع تکمیلی نیز از واردات خوراک بی‌نیاز می‌شوند.

شاهمیرزایی تأکید کرد: همه سهامداران و سرمایه‌گذاران باید همت را بر این گذارند که با کمک شرکت ملی صنایع پتروشیمی این برنامه راهبردی سال را به بهترین نحو محقق کنیم.

وی گفت: امسال با بهره‌برداری از طرح‌های جدید، ۱۲ مجتمع تازه پتروشیمی به مجتمع‌های پتروشیمی کشور افزوده می‌شود و حدود یک ماه گذشته نیز پالایشگاه گاز هویزه خلیج فارس به بهره‌برداری رسید.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: ۱۰۵ طرح پتروشیمی هم‌اکنون در حال اجراست که طرح‌های پتروشیمی گچساران، آرتا انرژی و پتروناد آسیا از مواردی هستند که امسال به بهره‌برداری می‌رسند.

شاه میرزایی گفت: امسال مجتمع‌های تولیدی مکلف هستند در شرایطی که محدودیت تأمین خوراک وجود ندارد، با حداکثر ظرفیت تولید داشته باشند تا شاهد افزایش تولید نسبت به سال‌های گذشته باشیم و افزون بر تأمین نیاز داخل، مازاد آن نیاز ارزی کشور را تأمین کند.

وی در پایان تأکید کرد: افزون بر ۲۱ طرح پیشران تکمیل زنجیره ارزش، طرح‌های تازه‌ای در دستور کار است و به مجتمع‌های پتروشیمی تأکید شده است که از خوراک‌های موجود در واحدهای خود به سمت تولید محصولات جدید و تنوع‌بخشی به سبد محصولات پتروشیمی حرکت کنند.